زیست کنکور و نهایی درسی هست که هم حفظیات داره و هم مفاهیم و شامل میشه، و ترکیب بخش های مختلف به شدت در اون دیده میشه . باید در نظر داشت که روش مطالعه زیست برای همه داوطلب های کنکوری نمیتونه مشابه و نتایج یکسان رو داشته باشه ! چون ما انسان‌های متفاوت با روش های یادگیری و استعدادهای متفاوتیم.زیست شناسی ای که شما مطالعه میکنید ترکیبی از چند قسمت از دروس علوم پزشکی ، دامپزشکی ، فیزیولوژی گیاهی و زیست شناسی هست ..هدف اکثر کنکوری ها رشته های تاپ از قبیل : پزشکی دندان دارو و فیزیو و .. هست و شما در سه سال دهم ، یازدهم و دوازدهم قراره پایه دروس این رشته هارو مطالعه کنید پس به چشم صرفا یک درس نگاه نکنید چون کار دارید باهاش در آینده.
زیست شناسی در کنکور تجربی مهم ترین درس اختصاصی محسوب میشه و ضریب 12 داره که بالاترین ضریب بین همه درس های اختصاصیه. همین موضوع باعث میشه که حتی چند درصد بالا یا پایین شدن در زیست تاثیر خیلی زیادی روی رتبه نهایی بذاره. زیست شناسی توی دفترچه اختصاصی سوالات میاد و معمولا شامل 45 سوال با زمان 45 دقیقه است. میانگین درصد داوطلبان در زیست معمولا پایینه چون سوالات ترکیبی و مفهومی و خیلی ریز طرح میشه. به خاطر همین هر کسی که بتونه درصد خوبی در زیست بیاره خیلی راحت میتونه از بقیه جلو بزنه و رتبه بهتری کسب کنه. به طور کلی زیست بیشترین تاثیر رو توی قبولی پزشکی و رشته های تاپ داره بنابراین باید توجه ویژه ای رو برای مطالعه این درس بزاریم و با قدرت و تمرکز کامل این درسو برای خودمون به نقطه قوتمون تبدیل کنیم.
ما هم در رتبه یکی ها سعی کردیم تو این مقاله روش مطالعه سه رتبه یک کشور و براتون تشریح کنیم و در ادامش ضرایب هر درس و بودجه بندی رو خدمتتون توضیح بدیم با ما همراه باشین.
در این مقاله روش مطالعه زیست کنکور رتبه های یک کشوری که شامل پرهام مصطفوی , صبا معصوم نیا و سارا همتی معرفی و نحوه انتخاب بهترین منابع ، ساختار کتاب زیست و … به طور کلی بررسی میکنیم بعد از مطالعه در صورتی که سوالی داشتین از بخش دیدگاه های میتونین باهامون در میون بزارین همچنین در صورتی که نیاز به راهنمایی بیشتر و تخصصی از رتبه برترهای تک رقمی و دو رقمی کنکور دارین میتونین بخش مشاور کنکور و بررسی کنین و بطور مستقیم با این رتبه برترهای عزیز ارتباط بگیرین.
فهرست مطالب
روش مطالعه زیست صبا معصوم نیا رتبه یک کنکور 1403
اهمیت پیش خوانی در زیست کنکور
صبا معصوم نیا رتبه یک کنکور 1403 توضیح می‌دهد که روش مطالعه زیست خودش را بعد از امتحان کردن راه های خیلی مختلف پیدا کرده و به شدت معتقد است که هر کسی صبر و روش خاص خودش را دارد و به نظر او به این روشی که می‌گوید خوب است صرفا به دید یک ایده یا یک تجربه نگاه شود. امتحان کردن آن ضرری ندارد ولی لزومی ندارد که همه دقیقا با انجام همین کارها به نتیجه برسند.
اولین مرحله ای که جزو لاینفک آموزش زیست است، پیشخوانی است و خوب است که هر روشی که دانش آموز می رود این مرحله را داشته باشد. پیشخوانی قبل از کلاس خیلی کمک کنندست و چند نکته در مورد آن وجود دارد:
- پیشخوانی باید حتما از روی خود متن کتاب انجام شود نه جزوه یا درسنامه.
- تقریبا باید به طور سطحی و روز نامه وار متن کتاب خوانده شود.
- شکل ها باید به طور سطحی یک نگاهی به آن ها انداخته شود و متن کتاب روزنامه وار خوانده شود نه با وسواس زیاد و نه وقت گیر، صرفا در حد اینکه یک ایده داشته باشیم که قرار است با چه مطالبی مواجه شویم و یک تصویر کلی از مسائلی که قراره یاد بگیریم در ذهن شکل بگیرد تا مرحله یادگیری بعدی با بازدهی بیشتری انجام شود
مرحله یادگیری اولیه زیست
مرحله بعد، یادگیری است که روش های مختلفی برای آن وجود دارد. می‌توان درسنامه خواند، از اساتید استفاده کرد یا هر دو با هم.
به نظر صبا یکی از نکات مهم این مرحله این است که باید با دقت و تمرکز کامل از مطالب استفاده شود، چه سر کلاس و چه هنگام مطالعه، تا دوباره کاری پیش نیاید و وقت هدر نرود.
صبا معصوم نیا در این مرحله وسواس نداشت و زیاد درگیر تدریس های مختلف یا درسنامه ها و کتاب های مختلف نمیش، زیرا زیست ماهیتا کمی ابهام دارد و ممکن است ذهن مشوش شود، و این کار فایده ای واقعا ندارد و تقریبا وقت تلف کردن است.
اصل یادگیری باید با تست زدن خود دانش آموز و تکرار زیاد متن کتاب اتفاق بیفتد. خوندن متعدد درسنامه های مختلف یا دیدن کلاس اساتید متعدد خیلی کارساز نیست. بیشتر هدف این است که یادگیری اولیه درست اتفاق بیفتد و اولین بار در ذهن دانش‌آموز تثبیت شود.
درسنامه ها بعضا خیلی زیاد مطلب باز می‌کنند که فایده ندارد، بنابراین کنترل آن مهم است و نباید بیش از حد برای درس وقت گذاشت.
نکات کلیدی تر و نکاتی که ارزش کنکوری دارند باید روشون دقت بشه و بقیه نکات وقت زیادی صرف آن ها نشود.
یادداشت برداری و نکته نویسی
اگر نکاتی وجود داشت که خیلی جالب بودند یا در پیشخوانی قبلی به چشمتان بودند، خالی از لطف نیست که یادداشت شوند. بعضی‌ها دفتر جدا دارند، اما صبا معصوم نیا بین برگ های کتاب زیستش برگه A4 می‌گذاشت تا همانجا نکات را بنویسد. بالاخره جایی باید برای نوشتن نکات تعبیه شود.
اگرچه بعضی اوقات نکاتی که در اولین خواندن یا یادگیری نوشته می‌شوند خیلی خاص نیستند و بعداً ممکن است پاک شوند، اما باز هم ارزش نوشتن دارند.
مرور و خواندن دوباره متن کتاب
بعد از مرحله یادگیری، صبا معصوم نیا کاری که انجام می‌داد این بود که بعد از کلاس با فاصله یکی دو ساعت یا کمتر دوباره متن کتاب را می‌خواند، تقریباً مانند همان پیشخوانی قبلی اما دقیق تر، چون یادگیری اولیه انجام شده بود.
شب همان روز کلاس، متن کتاب را خیلی دقیق تر می‌خواند، با تمرکز بیشتر روی متن کتاب، قیدها، افعال، شکل‌ها و نکات آنها و سعی می‌کرد نکات را استخراج و یادداشت کند.
استفاده هوشمندانه از درسنامه ها
درسنامه خوانی که گفته شد بعضی اوقات در همین مرحله انجام میشد. مثلاً از درسنامه‌ها نکات مربوط به شکل‌ها را می‌گرفت و بعضی درسنامه ها ترکیب های جالب را توضیح داده بودند. به نظر او استفاده از درسنامه در حد نیاز خالی از لطف نیست.
تست زنی مرحله ای و تحلیل تست ها
صبا معصوم نیا روز بعد از کلاس، تست‌های منبع اول یعنی خیلی سبز را کار می‌کرد و همه سوالات را تحلیل می‌کرد و بعد دوباره متن کتاب را می‌خواند.
با فاصله سه چهار روز تا یک هفته، تست های منبع دوم یعنی مهر و ماه را کار می‌کرد و بسته به سختی مبحث، فقط سوالات غلط، نزده یا شک دار را تحلیل می‌کرد یا همه سوالات را. بعد دوباره متن کتاب را می‌خواند تا مطمئن شود که منبع اصلی خودش یعنی کتاب در اولویت است و دیدگاه طراح ها یا افراد دیگر بر متن کتاب غلبه ندارد.
اگر درصدها مطلوب نبود یا یادگیری کافی انجام نشده بود، به سراغ منبع سوم یعنی کتاب IQ می‌رفت و دوباره متن کتاب را مرور می‌کرد.
آزمون های آزمایشی و تست های جمع بندی
بعد هم که دوباره مرور متن کتاب. این روند همیشه ادامه داشت یعنی این چرخه انجام یک کار بعد دوباره متن کتاب و انجام کار بعدی دوباره متن کتاب ر انجام میدادند. اگر درصد تست ها خوب بود، آزمون های تک درس زیست یا آزمون های سال های قبل حل میشد. اگر درصد پایین بود، ابتدا منبع سوم زده میشد و سپس با فاصله دو سه هفته آزمون‌های آزمایشی سال های قبل حل میشد.
صبا معمولا از برنامه آزمون های قلمچی جلوتر بود، بنابراین آزمون های مختلف سال های گذشته را نیز حل می‌کرد تا آماده باشد.
در نهایت، این همان روشی بود که صبا برای زیست استفاده می‌کرد. برای مرور های بعدی در دی ماه، عید یا دوران جمع بندی، آزمون های مختلف چه امسال و چه سال های گذشته حل میشد و سپس دوباره متن کتاب مرور میشد. همین روند ادامه داشت و باعث تثبیت کامل مطالب میشد.
لیست برخی از مشاورین تک رقمی برای مشاهده کامل و دریافت مشاوره بر روی مشاورین کنکور کلیک کنین.
روش مطالعه زیست سارا همتی رتبه یک کنکور 1394
تو ویس زیر سارا همتی رتبه یک کشوری سال 1394 که هم اکنون رزیدنت دانشگاه واشنگتن هستند درباره ی روش مطالعه زیست و بهترین منابع اون توضیح میدن .
تفاوت زیست شناسی با سایر دروس
درس زیست شناسی به دلیل ماهیت مفهومی و استدلالی، با سایر دروس اختصاصی مانند فیزیک یا شیمی تفاوت دارد. در فیزیک، مطالعه درسنامه، یادگیری مفاهیم و حل تست های متعدد برای تسلط کافی است، اما زیست‌شناسی نیازمند رویکردی متمرکز بر درک عمیق و مهارت استدلال کردن است. صرف مطالعه مکرر کتاب درسی یا حل هزاران تست بدون پرورش مهارت استدلالی، نتیجه مطلوبی در کنکور به همراه ندارد.
ضرورت مهارت استدلالی در زیست شناسی
مهارت استدلالی، توانایی تحلیل و ارتباط دادن مفاهیم کتاب درسی برای پاسخ به سوالات پیچیده و ترکیبی کنکور است. حفظ کردن نکات جزوات یا درسنامه ها، حتی اگر جامع باشند، بدون درک عمیق و توانایی استدلال، در جلسه کنکور که زمان محدود (حدود 30 ثانیه برای هر سوال) است، کارآمد نخواهد بود. سوالات کنکور زیست شناسی اغلب به‌گونه ای طراحی می‌شوند که از داوطلب انتظار دارند مفاهیم را تحلیل کرده و نکات جدیدی را از متن کتاب استخراج کنند. بنابراین، هدف مطالعه زیست‌شناسی باید تقویت این مهارت باشد تا داوطلب بتواند در مواجهه با سوالات جدید، به‌سرعت استدلال کرده و پاسخ صحیح را بیابد.
نقش درسنامه و جزوه
درسنامه ها و جزوات در زیست شناسی نقش مکمل دارند و نباید جایگزین متن کتاب درسی شوند. متن کتاب درسی، منبع اصلی و مرجع تا روز کنکور است. از درسنامه یا جزوه تنها زمانی استفاده کنید که بخشی از متن کتاب را متوجه نشده‌اید، مانند ساختار قلب، حرکت شیره پرورده یا فرآیند های زیستی پیچیده. منابع کمکی مانند ویدیو های آموزشی یا مشاوره با معلم می‌توانند به درک بهتر کمک کنند،
اما هدف حفظ کردن نیست، بلکه فهم عمیق مفاهیم و تصویرسازی ذهنی آن هاست.
مراحل مطالعه زیست شناسی
مرحله اول: مطالعه متن کتاب درسی
متن کتاب درسی را با دقت بخوانید، گویی قرار است برای امتحانی تشریحی با سوالات بسیار جزئی آماده شوید. به تعاریف، کلمات کلیدی، شکل ها و فرآیند های مرحله ای (مانند مراحل بلع یا گوارش) توجه ویژه‌ا ی داشته باشید. هدف، حفظ طوطی وار نیست، بلکه یادگیری دقیق مفاهیم و تصویرسازی ذهنی آن هاست. به کلمات و قید های کتاب دقت کنید، زیرا طراحان کنکور ممکن است با تغییر قید ها یا جابجایی عبارات، شما را به چالش بکشند. در این مرحله، مطالعه باید با تمرکز بر فهم عمیق و تثبیت مطالب در ذهن انجام شود.
مرحله دوم: تست زنی
پس از مطالعه کامل یک فصل یا بخش از کتاب درسی، به سراغ تست زنی بروید. برخلاف فیزیک که تست زنی می‌تواند همزمان با مطالعه انجام شود، در زیست شناسی بهتر است پس از اتمام مطالعه یک بخش، تست بزنید. کتاب تستی انتخاب کنید که سوالات آن منطبق بر متن کتاب درسی باشد (مانند میکرو نقره‌ای گاج). تست‌زنی دو هدف اصلی دارد:
- تثبیت مطالب کتاب درسی: حل تست به شناسایی نقاط ضعف و تثبیت مفاهیم کمک می‌کند.
- تقویت مهارت استدلالی: هنگام حل تست، به نکات جدیدی که در سوالات مطرح می‌شوند توجه کنید و بررسی کنید که این نکات چگونه از متن کتاب استخراج شده‌اند. برای مثال، اگر سوالی درباره لکه زرد چشم مطرح شده که گیرنده‌های مخروطی بیشتری دارد، تحلیل کنید که این نکته از کدام جملات کتاب (مانند نقش گیرنده های مخروطی در دقت بینایی و اهمیت لکه زرد در این فرآیند) استخراج شده است.
نحوه یادگیری از تست ها: هنگام مواجهه با نکات جدید در تست ها، به جای حفظ پاسخ تشریحی، مکانیزم استخراج نکته را یاد بگیرید. بررسی کنید که طراح چگونه از یک قید، جمله یا شکل کتاب، نکته‌ای استدلالی استخراج کرده است. برای مثال، اگر در شکلی اندازه سلول‌ها متفاوت است و طراح از این تفاوت سوالی طرح کرده، این الگو را یاد بگیرید. حاشیه‌نویسی کنید (مثلاً جملات مرتبط را با فلش به هم وصل کنید) تا فرآیند استدلال در ذهنتان تثبیت شود. این کار به شما کمک می‌کند تا در آینده خودتان نکات مشابهی استخراج کنید.
مرحله سوم: مرور استدلالی
مرور استدلالی، مهم‌ترین مرحله برای تقویت مهارت استدلالی است. در این مرحله، متن کتاب را دوباره مرور کنید، اما نه صرفاً برای خواندن یا حفظ کردن، بلکه با هدف استخراج نکات جدید و استدلالی. خود را جای طراح سوال قرار دهید و سعی کنید از متن کتاب، نکات ترکیبی یا استدلالی استخراج کنید. این فرآیند شامل موارد زیر است:
- تحلیل جملات و قیدها: بررسی کنید که چگونه می‌توان از یک جمله یا قید در کتاب، نکته‌ای جدید استخراج کرد. برای مثال، اگر کتاب می‌گوید لکه زرد در دقت بینایی نقش دارد و گیرنده‌های مخروطی با دقت بینایی مرتبط هستند، نتیجه بگیرید که لکه زرد احتمالاً گیرنده‌های مخروطی بیشتری دارد.
- توجه به شکل‌ها: به جزئیات شکل‌ها، مانند تفاوت اندازه یا رنگ سلول‌ها، دقت کنید و بررسی کنید که چگونه می‌توان از این جزئیات سوال طرح کرد.
- ترکیب مفاهیم: مفاهیم مختلف از فصل‌های مختلف را ترکیب کنید. برای مثال، ارتباط بین دستگاه گوارش کرم خاکی و سیستم گردش خون آن می‌تواند به یک نکته استدلالی منجر شود.
- ایجاد سوالات فرضی: سعی کنید خودتان سوالاتی از متن کتاب طراحی کنید. این کار ذهن شما را برای استدلال آماده می‌کند.
چگونه مهارت استدلالی را تقویت کنیم؟
- تمرین مستمر: این مهارت ذاتی نیست و با تمرین تقویت می‌شود. حتی اگر در ابتدا نتوانید نکات زیادی استخراج کنید، نا امید نشوید. با مرور مکرر و تمرین، توانایی شما افزایش می‌یابد.
- استفاده از منابع کمکی به‌صورت محدود: اگر در استخراج نکات مشکل دارید، از درسنامه‌ها یا جزوات معتبر استفاده کنید، اما نه برای حفظ کردن، بلکه برای یادگیری الگوی استدلال. بررسی کنید که نکات درسنامه چگونه از متن کتاب استخراج شده‌اند و از این الگوها در مرور بعدی خود استفاده کنید.
- حاشیه‌نویسی: نکات استدلالی را در کنار متن کتاب یادداشت کنید. برای مثال، جملات مرتبط را با شماره‌گذاری یا فلش به هم متصل کنید تا فرآیند استدلال برایتان واضح‌تر شود.
- عدم وسواس در صحت نکات: نگران درست یا غلط بودن نکاتی که استخراج میکنید نباشید. هدف، تمرین فرآیند استدلال است، نه پیش‌بینی دقیق سوالات کنکور.
هدف مرور استدلالی: هدف این مرحله، پیش‌بینی سوالات کنکور نیست، بلکه تقویت توانایی تحلیل سریع و استخراج نکات جدید در جلسه کنکور است. با تمرین مستمر، متن کتاب در ذهن شما تثبیت می‌شود و می‌توانید در زمان محدود کنکور، با استفاده از مهارت استدلالی، به نکات جدید طراحان پاسخ دهید.
انتخاب منابع مناسب
- دانش‌آموزان متوسط: کتاب های استاندارد مانند میکرو نقره‌ای گاج که سوالاتش منطبق بر متن کتاب درسی است، برای شروع مناسب است.
- دانش‌آموزان سطح متوسط: کتاب های خیلی سبز که نکات ترکیبی دارند، برای تقویت مهارت استدلال توصیه می‌شود.
- دانش آموزان پیشرفته: کتاب های سطح بالا مانند آی‌کیو یا پینوکیو که نکات پیچیده تری دارند، برای دانش آموزانی که مهارت استدلال را تمرین کرده‌اند، مناسب است. این کتاب ها به دلیل پیچیدگی، تعداد تست کمتری در زمان مشخص پوشش می‌دهند، اما برای یادگیری الگوهای استدلالی پیشرفته مفیدند.
- توجه: کتاب هایی مانند نشر الگو ممکن است نکاتی خارج از متن کتاب داشته باشند که برای کنکور مناسب نیستند.
نکات تکمیلی
- ضرورت مهارت استدلالی برای همه: این مهارت برای همه دانش آموزان، صرف‌نظر از سطحشان، ضروری است. بدون استدلال، موفقیت در کنکور زیست شناسی دشوار است.
- استفاده محدود از منابع مرجع: برای فهم عمیق تر موضوعات پیچیده (مانند حرکت آب در آوند چوبی)، می‌توانید به کتاب های مرجع مانند کمپبل مراجعه کنید، اما فقط برای درک بهتر، نه حفظ مطالب اضافی.
- تمرین مداوم: مهارت استدلالی با تکرار و تمرین تقویت می‌شود. هرچه بیشتر تمرین کنید، توانایی شما در تحلیل و استخراج نکات افزایش می‌یابد.
در کل از نظر سارا همتی مطالعه زیست شناسی نیازمند تمرکز بر سه مرحله است: مطالعه دقیق متن کتاب درسی، تست زنی هدفمند برای تثبیت مطالب و تقویت مهارت استدلالی، و مرور استدلالی برای استخراج نکات جدید. مهارت استدلالی، کلید موفقیت در کنکور زیست‌شناسی است و با تمرین مستمر، متن کتاب در ذهن شما تثبیت می‌شود. در جلسه کنکور، با تکیه بر این مهارت، می‌توانید نکات جدید طراحان را به‌سرعت شناسایی کرده و پاسخ صحیح را بیابید. از وسواس در حفظ کردن یا پیش بینی سوالات پرهیز کنید و بر تمرین مهارت استدلالی تمرکز کنید.
روش مطالعه زیست پرهام مصطفوی رتبه یک کنکور 1402
در ویس زیر پرهام مصطفوی درباره نحوه مطالعه زیست شناسی کنکور توضیح می‌دهد:
اهمیت کتاب درسی در مطالعه زیست شناسی
وقتی ما می‌خواهیم مطالعه زیست شناسی را آغاز کنیم، اولین و اصلی ترین منبع ما کتاب درسی است. کتاب درسی همیشه نکات بسیار ظریفی دارد که گاهی دست کم گرفته می‌شوند، اما بارها در کنکور همین نکات ساده مورد سؤال قرار گرفته‌اند. به همین دلیل مطالعه دقیق و جزء به جزء کتاب درسی اهمیت زیادی دارد. در یک تقسیم بندی کلی، می‌توان مطالعه کتاب درسی را در سه بخش بررسی کرد:
بخش اول: مطالعه خط به خط کتاب درسی و فعالیت‌ها
اولین بخش مطالعه، مرور خط به خط متن کتاب درسی به همراه فعالیت هاست. متن و فعالیت های کتاب نکات آموزشی فراوانی دارند که می‌توانند مستقیماً منبع سؤال های کنکور باشند. به‌عنوان نمونه، فعالیت فصل ششم پایه دهم (گفتار سوم) که به برش عرضی ریشه و ساقه تک لپه ای و دو لپه ای می‌پردازد، بارها در کنکور های اخیر به‌صورت سؤال مستقیم مطرح شده است. بنابراین مطالعه خط به خط متن و فعالیت‌ها را حتماً در برنامه خود قرار دهید تا پایه‌ای قوی در زیست شناسی پیدا کنید.
بخش دوم و سوم: قیدها و جمع و مفرد
بخش دوم و سوم مربوط به موضوعاتی هستند که در تست های کنکور بسیار پر کاربردند: قیدها و جمع یا مفرد بودن کلمات.
اهمیت قیدها در زیست شناسی
قیدهایی مثل «قطعاً»، «بعضی»، «بسیاری»، «هیچکدام» و … که در کتاب درسی به‌کار رفته‌اند، اهمیت زیادی در طراحی تست های زیست شناسی دارند.
در سال‌های اخیر، طراحان کنکور بیشتر قیدها را در سه حالت اصلی به کار برده‌اند:
– اگر هیچ موردی درست نباشد → قید *هیچکدام*
– اگر همه درست باشند → قید *همه* یا *قطعاً*
– اگر تنها بخشی درست باشد (نه همه و نه هیچ) → قید *بعضی*
قیدهایی مثل «اغلب»، «بسیاری» یا «به ندرت» در سال های اخیر به ندرت استفاده شده‌اند. در عمل، در بیش از ۹۰٪ سؤال ها تفاوتی میان این قید ها و «بعضی» در نظر گرفته نشده است.
پس هنگام مطالعه باید چنین در ذهن داشته باشید:
– همه درست باشند → قید *همه* یا *قطعاً*
– هیچ درست نباشد → قید *هیچکدام*
– فقط بعضی درست باشند (یک یا چند مورد) → قید *بعضی*
مثلاً اگر سه مورد گفته شده و فقط یکی درست باشد، قید مناسب آن «بعضی» خواهد بود. در نتیجه اگر در گزینه‌ها «بعضی» دیدید، همان پاسخ درست است.
اهمیت جمع و مفرد بودن کلمات
موضوع دیگری که بارها موجب اشتباه داوطلبان شده، جمع و مفرد بودن کلمات و افعال است. پسوند هایی مثل «ها» یا «ات» که نشانه جمع اند، یا به‌کار بردن افعال جمع، می‌توانند کل گزینه را درست یا غلط کنند. بسیاری از دانش‌آموزان این نکته ساده را نادیده می‌گیرند. بنابراین لازم است در مطالعه کتاب درسی و به ویژه در تست زنی، هم به قید ها و هم به جمع و مفرد بودن کلمات دقت کنید. توجه به این موضوع می‌تواند به میزان قابل توجهی بی‌دقتی های شما در جلسه آزمون را کاهش دهد.
نکات شکلی در زیست شناسی
موضوع مهم بعدی، نکات مربوط به شکل هاست. در کنکورهای اخیر تعداد سؤالاتی که مستقیماً از شکل ها طرح می‌شوند رو به افزایش است و تنوع زیادی هم دارند.
عوامل مهم در بررسی شکل ها
هنگام بررسی یک شکل، باید به موارد زیر دقت کنید:
– اندازه و ابعاد شکل
– موقعیت اجزا نسبت به هم
– اگر سلولی باشد: حالت هسته، زوائد غشایی، چین‌خوردگی‌ها، رنگ و ظاهر
– تعداد اجزا)
مثال عملی: بافت پوششی سنگ فرشی چند لایه
در فصل اول پایه دهم، شکلی از بافت پوششی سنگ فرشی چندلایه آورده شده است. در این شکل:
– سلول های نزدیک به غشای پایه حالتی مکعبی تر، کوچک تر و فشرده تر دارند و هسته شان نیز کمی کوچک تر است.
– سلول های لایه های بالایی کشیده تر و پهن ترند و ظاهری شبیه مکعب مستطیل دارند.
سایر نکات مهم شکلی
هنگام مطالعه شکل ها، به نکات دیگری نیز توجه داشته باشید:
– موقعیت قرارگیری اجزا
– اندازه و ابعاد نسبی
– ارتباطات سیتو پلاسمی (مثل ارتباط سلول های عصبی یا استخوانی در فصل سوم یازدهم)
– ارتباط اجزای اسکلت با یکدیگر (جمجمه، اسکلت بدن و …)
– پوشش ها و محل قرارگیری (مثلاً استخوان، ماهیچه، پوست یا مخاط در کجاها وجود دارند)
تمام این جزئیات می‌توانند به‌صورت مستقیم در تست‌ها مطرح شوند.
منابع تست زنی زیست شناسی
منابع برای دانش آموزان تازه کار
اگر تازه می‌خواهید مطالعه تستی زیست شناسی را شروع کنید و به درسنامه هم نیاز دارید، مجموعه «خیلی سبز» دهم، یازدهم و دوازدهم گزینه مناسبی است.
منابع برای دانش آموزان سطح بالاتر
اگر در همان پایه‌ها به دنبال تست های دشوارتر هستید، کتاب های «IQ دهم، یازدهم و دوازدهم» توصیه می‌شوند.
منابع جامع برای داوطلبان کنکور
در سال کنکور، کتاب‌های جامع «خیلی سبز (پینوکیو)» و «IQ جامع» بهترین انتخاب‌اند. این منابع همه مباحث را یکجا پوشش می‌دهند.
منابع آزمونی
برای آزمون های دوره ای، آزمون های «قلمچی» و «ماز» بسیار معتبرند (به‌ویژه آزمون های سال های قبل ماز).
اگر به دنبال آزمون تک درس زیست شناسی هستید، منابع «زیستاز» و «آرمان» توصیه می‌شوند. این آزمون ها کمی سخت تر از آزمون های عمومی هستند و بیشتر مناسب دانش آموزان با سطح متوسط رو به بالا می‌باشند.
انواع تست های زیست شناسی
تست های چهار گزینه ای
تست های چهارگزینه‌ای رایج‌ترین نوع سؤال ها هستند که بسیاری از آنها با رد گزینه قابل حل‌اند.
تست های شمارشی
در تست های شمارشی، باید تمام موارد را به‌طور دقیق بلد باشید. گاهی همه گزینه‌ها غلط به نظر می‌رسند، اما در انتها از شما می‌خواهند بگویید «چند مورد درست است». این تست‌ها به تسلط بسیار بالایی روی متن کتاب و تمرین زیاد نیاز دارند.
راهکار موفقیت در تست های شمارشی
برای پاسخ درست به این تست ها باید تمرین مستمر، مرور مداوم کتاب درسی و مواجهه با تست های متنوع داشته باشید. تنها با آشنایی با دیدگاه های مختلف طراحان کنکور است که می‌توانید در این نوع تست ها موفق شوید.
بودجه‌بندی زیست‌شناسی
درس زیست‌شناسی مهم‌ترین درس در کنکور تجربی است که دارای ضریب ۱۲ بوده و ۴۵ سؤال را شامل می‌شود که میانگین تعداد سوالات از هر فصل در بخش زیر ارائه شده.
| پایه | فصل | میانگین تعداد سؤال |
|---|---|---|
| دهم | زیست‌شناسی، دیروز، امروز و فردا | 0 |
| گوارش و جذب مواد | 3 | |
| تبادلات گازی | 2 | |
| گردش مواد در بدن | 3 | |
| تنظیم اسمزی و دفع مواد زائد | 3 | |
| از یاخته تا گیاه | 3 | |
| جذب و انتقال مواد در گیاهان | 2 | |
| یازدهم | تنظیم عصبی | 3 |
| حواس | 3 | |
| دستگاه عصبی | 2 | |
| تنظیم شیمیایی | 1 | |
| ایمنی | 3 | |
| تقسیم یاخته | 1 | |
| تولید مثل | 3 | |
| تولید مثل نهاندانگان | 1 | |
| پاسخ گیاهان به محرک‌ها | 1 | |
| دوازدهم | مولکولهای اطلاعاتی | 2 |
| جریان اطلاعات در یاخته‌ها | 3 | |
| انتقال اطلاعات در نسل‌ها | 3 | |
| تغییر در اطلاعات وراثتی | 2 | |
| از ماده به انرژی | 1 | |
| از انرژی به ماده | 2 | |
| فناوری‌های نوین زیستی | 1 | |
| رفتارهای جانوری | 1 |
