یکی از موارد مهم زندگی انسان که در طول سالیان همواره همراهش بوده مطالعه کردن است. طبیعتا افراد مختلف برای مطالعه از انواع روش های مطالعه و مدل های خاص خود استفاده می کنند. البته نوع مطالعه کردن هر فرد، رابطه مستقیمی با هدف وی از مطالعه دارد. بعضی از اوقات هدف از مطالعه کسب دانش عمومی، لذت بردن از یک رمان یا داستان کوتاه است. از طرفی دیگر، مطالعه کردن با هدف ادامه تحصیل، شرکت در آزمون ها و امتحانات صورت می گیرد. برای موفقیت در آزمون های مختلف و کنکور انواع روش های مطالعه وجود دارد که با کمک مشاور کنکور می توانید بهترین روش مطالعه متناسب با هدف خود را پیدا کنید. در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا با انواع روش های مطالعه بیشتر آشنا شوید.
حاشیه نویسی یکی از رایج ترین انواع روش های مطالعه
یکی از مرسوم ترین انواع روش های مطالعه حاشیه نویسی است. اغلب دانش آموزان و دانشجویان برای مطالعه کتب درسی از روش حاشیه نویسی استفاده می کنند. افراد با یادداشت کردن موارد و نکات مهم کتاب در حاشیه صفحات اقدام به خلاصه کردن مطالب می کنند. اگرچه که این مدل مطالعه کردن روش کاملی به شمار نمی رود، اما در بین گروه های سنی مختلف بسیار رایج است. نقطه ضعف این روش مطالعه، عدم ساختارمند بودن آن می باشد. بنابراین این مدل مطالعه روش صحیحی برای امتحان تستی و به خصوص کنکور نمی باشد.
مطالعه بدون یادداشت برداری
یکی از ساده ترین انواع روش های مطالعه کردن، روخوانی بدون یادداشت برداری می باشد. بسیاری از دانش آموزان از این روش برای به خاطر سپردن موضوعات حفظ کردنی کتاب استفاده می کنند. اگرچه که این روش به طور کلی از بین رفته و کارایی و ارزش کمی دارد، اما به دلیل عدم نیاز به انجام فعالیت های خاص حین مطالعه، در میان دانش آموزان از طرفداران بسیاری برخوردار است. از آنجایی که سطح یادگیری در این روش مطالعه بسیار پایین است، به روش روزنامه خوانی نیز معروف می باشد.
مطالعه به صورت گزینشی
یکی از انواع روش های مطالعه که طرفداران خاص خود را دارد، مطالعه به صورت گزینشی می باشد. در این روش مطالعه، فرد صرفا بخش های مهم کتاب که شامل موارد زیر می شود را مطالعه می کند.
- تیترهای اصلی هر درس
- زیر عنوان ها یا همان عنوان های فرعی
- ابتدا و انتهای پاراگراف ها
- نتیجه گیری هر بخش
- سوالات موجود هر بخش در کتاب
این مدل مطالعه که در زبان انگلیسی به روش Skimming معروف است، بیشتر برای پاسخ به سوالات مربوط به درک متون و مطالب استفاده می شود. روش مطالعه را برای امتحان های چهار گزینه ای پیشنهاد نمی شود، آن هم به این خاطر که منجر به درک و فهم فرد از کل محتوای کتاب نمی شود.
هایلایت کردن و خط کشیدن ساده ترین مدل از انواع روش های مطالعه
از دیگر انواع رایج مطالعه در بین اقشار مختلف جامعه، روش هایلایت کردن و خط کشیدن زیر نکات مهم کتاب است. بسیاری از افراد سابقه استفاده از این روش را در طول دوران تحصیل خود داشته اند. البته جالب است بدانید که دو نوع دیدگاه هنگام خط کشیدن وجود دارد.
- توجه به خط کشیدن زیر نکات مهم
- مطالعه، درک موضوع و سپس خط کشیدن
در روش اول توجه فرد صرفا معطوف به خط کشیدن زیر نکات مهم است. این مسئله باعث می شود که فرد درک صحیحی از مطالب کتاب نداشته باشد و در نتیجه در کسب موفقیت ناتوان است. در روش دوم مطالعه به صورت هایلایت کردن، فرد بعد از درک موضوع و محتوای کتاب اقدام به خط کشیدن می کند. این کار باعث می شود که در دور دوم مطالعه کتاب درک بهتری از نکات کلیدی داشته باشد. مشکل این روش مطالعه ، سازماندهی نداشتن مطالب و تشابه بصری موارد مهم کتاب پس از خط کشیدن است که منجر به اشتباه شدن مطالب با یکدیگر می شود.
روش تصویرسازی (طرح شبکه ای در مغز)
یکی از خلاقانه ترین انواع روش های مطالعه، مدل تصویرسازی ذهنی است. فرد در این روش پس از درک صحیح موضوع کتاب اقدام به یادداشت برداری مطالب مهم و کلیدی به صورت کلید واژه و با ادبیات خاص خود می کند. با ثبت کردن کلمات کلیدی در طرح شبکه ای در مغز و به خاطر سپردن آنها، امکان بسط و فهم محتوا به صورت خلاقانه و به زبان خود فرد راحت خواهد بود. روش تصویرسازی تاثیر بسزایی در یادگیری صحیح افراد دارد و موفقیت دانش آموزان را در آزمون های مختلف تا حد بسیار زیادی افزایش می دهد.
روش SQ3R یا پس ختام از بهترین انواع روش های مطالعه
یکی از موفق ترین و مناسب ترین انواع روش های مطالعه روش پس ختام است. در این روش که هر کدام از حروف SQR3 نمایانگر یکی از مراحل این نوع مطالعه است، خواننده از مجموعه ای از تکنیک ها در مطالعه استفاده می کند. مراحل مطالعه به روش پس ختام شامل موارد زیر می شود.
- بررسی یا مطالعه اولیه (Survey)
- پرسش (Question)
- خواندن (Read)
- بازخوانی و حفظ کردن (Recite)
- مرور کردن (Review)
در مرحله بررسی یا مطالعه اولیه، یک فصل از کتاب را می خوانیم. سپس به نکته برداری در خصوص محتوای همان فصل و بررسی اطلاعات موجود در آن فصل می پردازیم. در مرحله پرسش، یکسری سوال درباره محتوای مطالعه شده می پرسیم تا جواب آنها را به دست بیاوریم. برای یافتن پاسخ سوالات، لازم است تا فصل مربوط را بخوانید که نشان دهنده مرحله سوم این روش مطالعه است. در مرحله چهارم و بعد از خواندن فصل مربوط، باید اقدام به بازگو کردن و خلاصه نویسی محتوای مطالعه شده کنید. بیان کردن مباحث مطالعه شده به زبان خودتان باعث می شود تا حافظه شما تقویت شود و مطالب را به شکل مفهومی بیاموزید. پس از تمام شدن مراحل، نوبت آخرین مرحله است که همان مرور کردن مجدد موارد مطالعه شده است. در این مرحله می توانید با پاسخ دادن به سوالاتی که قبلا مطرح کرده اید، محتوای مطالعه شده را مرور کنید.
کلام پایانی
انواع روش های مطالعه بسیار گوناگون و متفاوت از یکدیگر هستند. افراد مختلف روش های مطالعه خاص خود را دارند که با آن راحت هستند. اما چنانچه هدفتان مطالعه برای آزمون های تستی همچون کنکور است، بهتر است با دریافت راهنمایی از یک مشاور کنکور خوب بهترین و موثرترین روش مطالعه را اتخاذ کنید.
